35. Η γνώση του σχεδίου ήταν μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που έπρεπε να αντιμετωπίσει ο μαθητευόμενος κρητικός ζωγράφος. Όμως η τακτική χρήση των ανθιβόλων σε συνδυασμό με το μεγάλο αριθμό χαρακτικών έργων που κυκλοφορούσαν στο νησί θα πρέπει να επηρέασε αρνητικά την ικανότητα των ζωγράφων στο ελεύθερο σχέδιο. Ωστόσο στις δημιουργίες καλλιτεχνών του αναστήματος ενός Δομήνικου Θεοτοκόπουλου, η σχεδιαστική επιδεξιότητα επιτρέπει να μαντέψουμε πίσω από τις γραμμές το προικισμένο χέρι. Στο Ηράκλειο, τη σπουδαιότερη ανάμεσα στις κρητικές πόλεις των χρόνων εκείνων γεννήθηκε στα 1541 ο μικρός Δομήνικος, γόνος μιας ορθόδοξης οικογένειας με άνετη οικονομική κατάσταση. Στα 26-27 χρόνια που παρέμεινε στο νησί πρόλαβε να κάνει τα πρώτα του βήματα στο μακρύ και δύσβατο μονοπάτι της ζωγραφικής, βήματα καθοριστικά για τη μελλοντική του εξέλιξη. Το όνομα του δασκάλου από τον οποίο δέχτηκε τα αρχικά διδάγματα δεν είναι γνωστό, όμως τα πρώιμα έργα του μιλούν για κάποιο πολύ καλό εργαστήρι που ίσως σχετιζόταν με τον σπουδαίο ζωγράφο Γεώργιο Κλόντζα και τον κύκλο του.
Η «Προσκύνηση των Μάγων» είναι ένα από τα τρία γνωστά έργα που φιλοτέχνησε ο καλλιτέχνης όσο ακόμα ζούσε στη γενέτειρά του. Στον ενυπόγραφο αυτό πίνακα η απομάκρυνσή του από τα βυζαντινά πρότυπα είναι προφανής ενώ η επίδραση Ιταλών ζωγράφων όπως ο Bassano ή ο Tiziano δηλώνει τις αναζητήσεις ενός ανήσυχου πνεύματος. Ο δρόμος που θα οδηγούσε το νεαρό Δομήνικο Θεοτοκόπουλο στην Ιταλία και από εκεί στην Ισπανία όπου έμελλε να γίνει ο Ελ Γκρέκο, είχε ήδη ανοίξει.
40
*Στο Χάνδακα του 1563, την πόλη του, ο νεαρός Θεοτοκόπουλος θεωρείται ήδη «μαΐστωρ» και από ένα έγγραφο του 1566 που σώζεται μαθαίνουμε ότι μία εικόνα του εκτιμήθηκε σε 70 χρυσά δουκάτα, μεγάλο ποσό για την εποχή.
Η Προσκύνηση των Μάγων, Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, Κρήτη, 1560-1567, αυγοτέμπερα σε ξύλο, 56Χ62 εκ., Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη (Δεληβορριάς Α.-Φωτόπουλος Δ., Η Ελλάδα του Μουσείου Μπενάκη, Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 1997, σελ. 284).
